Η κριτική των New York Times για το «Transverse Orientation» που παρουσιάστηκε στο Μπρούκλιν
Ένας γυμνός άντρας που καβαλάει έναν ταύρο, ένας ταύρος που γεννάει μια γυναίκα, μια γυναίκα που έχει μεταμορφωθεί ολόκληρη σε ένα αιδοίο και γεννάει ένα μωρό από σιλικόνη.
Δεν πρόκειται για κάποιον αλλόκοτο εφιάλτη, αλλά για εικόνες από το έργο του Δημήτρη Παπαϊωάννου «Transverse Orientation» ή αλλιώς «Εγκάρσιος Προσανατολισμός» (ένα μείγμα χορού, θεάτρου, τσίρκου και οπτικών εγκαταστάσεων), όπως τις μεταφέρει η Σιομπάν Μπερκ των New York Times,από την πρεμιέρα της παράστασης στο Brooklyn Academy of Music την περασμένη Δευτέρα.
Πρόκειται για μια παράσταση που παρουσιάστηκε και στο αθηναϊκό κοινό την περσινή σεζόν στη Στέγη. Αυτή πάντως είναι η δεύτερη φορά που παράσταση του Παπαϊωάννου ταξιδεύει στο Brooklyn Academy μετά το «The Great Tamer» του 2019. Κι όπως σχολιάζει η Μπερκ «αναδύεται από μία ένταση μεταξύ του μεγαλείου και της απλότητας. […] Μινιμαλιστικά υλικά, χρώματα και ενδύματα δημιουργούν ένα επικό οπτικό αποτύπωμα».
Οι σκηνικές μεταβολές προέρχονται από τους ίδιους τους οκτώ performers του «Εγκάρσιου Προσανατολισμού», κάτι που μετατρέπει το θέαμα σε «ένα κατόρθωμα θεατρικής τέχνης και συνεργασίας».
Όσα συμβαίνουν επί σκηνής έχουν για μουσική υπόκρουση Βιβάλντι μπλεγμένο με ηλεκτρονικά, ενώ, όπως είναι λογικό, η κληρονομιά της Πίνα Μπάους απηχεί παντού. Άλλωστε, κι ο ίδιος ο Παπαϊωάννου έχει παραδεχτεί πως με το δικό της «Café Müller» βίωσε το πρώτο του σοκ σε ζωντανό θέατρο.
Οι διαθέσεις εναλλάσσονται ανάμεσα στα νούμερα της παράστασης: άλλοτε γίνονται πιο ανάλαφρα, αποκτούν μέχρι και στοιχεία σωματικής κωμωδίας, ενώ, αλλού η ατμόσφαιρα γίνεται από δυσοίωνη έως γκροτέσκα -ακόμα κι εκεί, όμως, χωράει λίγο χιούμορ.
Συγχρόνως, η παράσταση αναδεικνύει μια σειρά από δίπολα: ο άνθρωπος απέναντι στα ζώα, η τεχνολογία απέναντι στη φύση, η αρρενωπότητα απέναντι στη θηλυκότητα.
Η κριτικός των New York Times σχολιάζει ωστόσο την επιλογή του δημιουργού να συμπεριλάβει μία μόνο γυναίκα στο βασικό καστ, την Μπρένα Ο’ Μάρα, την οποία βρίσκει χαρισματική, γράφοντας πως «μοιάζει να αναλαμβάνει μεγαλύτερη αρχετυπική ευθύνη από τους υπόλοιπους». (Αναφέρεται και η Τίνα Παπανικολάου, παραγωγός και βοηθός σκηνοθέτη, που κάνει επίσης ένα πέρασμα.)
Μέσα από την τελευταία σκηνή του «Εγκάρσιου Προσανατολισμού» αναδύεται και ένας εναλλακτικός κόσμος στη σκηνή. Για τη Σιομπάν Μπερκ, ωστόσο, «μια συναισθηματική διάσταση παραμένει αναξιοποίητη, ίσως θάβεται ακόμα πιο βαθιά».
Με πληροφορίες από τους New York Times.
