ΣΗΜΕΡΑ:Το πιο διάσημο παραμύθι, ζωντανεύει με κούκλες και ηθοποιό, στη «Χώρα»

Μια μέρα η μαμά της, της είπε: «Κοκκινοσκουφίτσα μου η γιαγιά είναι άρρωστη. Πήγαινε να τη δεις και πάρε να της δώσεις αυτό το καλαθάκι που ετοίμασα. Πρόσεχε όμως γιατί στο δάσος ζει ο κακός λύκος και είναι πολύ επικίνδυνος.»

Η Κοκκινοσκουφίτσα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ευρωπαϊκά παραμύθια στον κόσμο και απαντά σε πολλές παραλλαγές. Οι πιο δημοφιλείς είναι η γαλλική του Σαρλ Περώ (με τίτλο «Le Petit Chaperon Rouge) του 1697, και η γερμανική των αδελφών Γκριμ (Rotkäppchen) του 1857.

Η Κοκκινοσκουφίτσα είναι ένα κορίτσι που πρέπει να μεταφέρει ένα καλάθι με τρόφιμα στην άρρωστη γιαγιά του. Στο δάσος συναντάει έναν λύκο ο οποίος με πονηριά μαθαίνει πού μένει η γιαγιά. Ο λύκος φτάνει πριν από την Κοκκινοσκουφίτσα στο σπίτι, εξαπατά και την γιαγιά ότι είναι δήθεν η εγγονή της και την καταβροχθίζει. Η Κοκκινοσκουφίτσα βρίσκει τον λύκο στο κρεβάτι μεταμφιεσμένο ως γιαγιά, και με τη σειρά της καταβροχθίζεται κι αυτή.

Η εκδοχή του Σαρλ Περώ

Η παλαιότερη γραπτή εκδοχή του παραμυθιού είναι το «Le Petit Chaperon Rouge», που εμφανίστηκε στη συλλογή των παραμυθιών Τα παραμύθια της μητέρας χήναςτου Σαρλ Περώ στα 1697. Η εκδοχή του Περώ είναι πολύ πιο σύντομη από την μεταγενέστερη των αδελφών Γκριμ και δεν έχει ευτυχισμένο τέλος. Ο Περώ ολοκληρώνει την αφήγηση με μια σαφή ηθική εξήγηση:

Από αυτή την ιστορία μαθαίνουμε ότι τα παιδιά, και ιδιαίτερα τα χαριτωμένα, ευγενικά και καλής οικογενείας κορίτσια, κάνουν πολύ κακό στο να ακούνε τους ξένους και δεν είναι παράξενο τότε αν ο λύκος παίρνει το δείπνο του. Τον λέω Λύκο, γιατί δεν είναι όλοι οι λύκοι του ίδιου είδους, υπάρχει ένα είδος με καλή διάθεση, που δεν είναι θορυβώδες, ούτε απεχθές, ούτε θυμωμένο, αλλά ήπιο, χρήσιμο και ευγενικό, που ακολουθεί τα νεαρά κορίτσια στο δρόμο ακόμη και μέσα στο σπίτι τους. Αλίμονο! ποιος δεν ξέρει ότι αυτοί οι ευγενικοί λύκοι μεταξύ αυτών των πλασμάτων, είναι οι πιο επικίνδυνοι!— Le Petit Chaperon Rouge, Charles Perrault, 1697

Η εκδοχή των Αδελφών Γκριμ
Τον 19ο αιώνα οι αδελφοί Γκριμ παρουσίασαν δύο γερμανικές εκδοχές του παραμυθιού όπως τους τις αφηγήθηκαν η Jeanette Hassenpflug (1791–1860) και η Marie Hassenpflug (1788–1856). Οι Γκριμ μετέτρεψαν μία από τις δύο εκδοχές στη κύρια ιστορία, και την δεύτερη σε συνέχειά της. Η πρώτη, με τον τίτλο Rotkäppchen είχε συμπεριληφθεί στην πρώτη έκδοση της συλλογής τους Kinder – und Hausmärchen (Παιδικά και σπιτικά παραμύθια, 1812). Σε αυτή την εκδοχή, το κορίτσι και η γιαγιά της σώθηκαν από έναν κυνηγό, που ενδιαφερόταν για το δέρμα του λύκου. Στη δεύτερη ιστορία, η Κοκκινοσκουφίτσα και η γιαγιά της, χάρη στην εμπειρία που αποκτήθηκε με τον πρώτο λύκο, κατάφεραν να εξαπατήσουν και να σκοτώσουν τον άλλον.

Οι Γκριμ συνέχισαν να επανεξετάζουν την ιστορία σε νεότερες εκδόσεις. Η πιο γνωστή είναι η τελική αναθεώρηση του 1857, με τον ξυλοκόπο που αντικατέστησε τον κυνηγό.

 Ανάλυση και ερμηνείες

Η Κοκκινοσκουφίτσα , στις παραλλαγές της, μπορεί να διαφοροποιείται σε σχέση με άλλα παραμύθια και παρόμοιους μύθους. Το θέμα των θυμάτων που βγαίνουν σώα από την κοιλιά του λύκου, ειδικότερα, βρίσκεται σχεδόν ίδιο στο ρωσικό παραμύθι O Πέτρος και ο λύκος, ή Ο λύκος και τα επτά κατσικάκια και είναι παραλλαγή μίας ιδέας τόσο παλιάς όσο το Βιβλίο του Ιωνά. Ένα παρόμοιο θέμα, προτείνεται στον Πινόκιο, όπου η ξύλινη μαριονέτα βρίσκει τον πατέρα Τζεπέτο στην κοιλιά ενός καρχαρία.

Σταδιακά εμφανίστηκαν αναλύσεις και ερμηνείες της ιστορίας. Ήδη ο Μπρούνο Μπετελχάιμ επισήμανε πως το παραμύθι προσφέρεται για φροϋδική ερμηνεία ^[1]. Αν και είναι εμφανής η παρουσία των σεξουαλικών υπονοουμένων στην ιστορία (δείτε το «ηθικό δίδαγμα» του Περώ που αναφέρθηκε παραπάνω), οι ερμηνείες διαφωνούν ουσιαστικά για το τι μπορεί να γίνει κατανοητό ως κυρίαρχο σημείο (είναι προφανές ότι πολλές έννοιες προστίθενται κατά τη διάρκεια της ιστορικής εξέλιξης του παραμυθιού). Το μεγαλύτερο μέρος των προτάσεων τονίζει ένα από τα ακόλουθα θέματα:

• Η πορνεία. Το παραμύθι μπορεί να γίνει κατανοητό όπως μια προτροπή για να μην ασκηθεί το »επάγγελμα». Η »νεαρή κοπέλα στο δάσος» είναι ένα στερεότυπο σε πολλές παραδόσεις, που μεταφορικά σχετίζεται με την πορνεία. Στη Γαλλία το 17ο αιώνα, μεταξύ άλλων, η »κόκκινη κάπα» ήταν ένα ξεκάθαρο σημείο πορνείας.
• Η σεξουαλική ωριμότητα. Σε αυτή την ερμηνεία, η κόκκινη κάπα αντιπροσωπεύει την την έμμηνο ρύση και την είσοδο στην εφηβική ηλικία, η οποία οδηγεί το κορίτσι στο «βαθύ, σκοτεινό δάσος» της γυναικείας φύσης.Ο λύκος αντιπροσωπεύει, ως εκ τούτου, τον άνθρωπο ο οποίος θεωρείται ως ένα σεξουαλικό αρπακτικό που πρέπει να αποφεύγει.
• Η ανθρωποφαγία. Άλλες ερμηνείες εστιάζουν στο ανθρωποφαγικό στοιχείο: το παραμύθι προέρχεται από εποχές κατά τις οποίες η Ευρώπη μαστιζόταν κατά καιρούς από φοβερή πείνα, οπότε σημειώνονταν πράξεις κανιβαλισμού (όπως στον γαλλικό λιμό του 10ου αιώνα και το Μεγάλο λιμό του 1315-1317). Το γεγονός ότι σε παλαιότερες εκδοχές του παραμυθιού η ανθρωποφάγα φιγούρα ερμηνεύτηκε από μία δράκαινα, ένα τερατώδες στοιχείο, αλλά ανθρωπόμορφο και θηλυκό, αντί για ένα λύκο (ένα ζώο αρσενικό, του οποίου η ανθρωποφαγία, αν και γεννά αρνητικά συναισθήματα, επαναφέρει τα πράγματα στην φυσική τους τάξη) ενισχύει αυτές τις ερμηνείες και το γεγονός ότι το παραμύθι στην προφορική του μορφή εξελίσσεται με το πέρασμα του χρόνου, για να ανταποκριθεί σε διάφορες ανάγκες ως προς την μορφή.

(πηγή:wikipedia)